GÖKÇEKAYA MAHALLEMİZİ TANIYALIM
KÖY ADININ MENŞEİ
Mahallemizin adının Garziya mı yoksa Karziya mı olduğu öteden beri merak konusu olmuştur. Mahallemizin adının Yürek(Kalp) anlamına gelen Garziya olduğu yönünde herhangi bir belgeye rastlanmamıştır. Diğer taraftan Karziya(Karye-i Karziya/Karciya ) olduğu resmi belgelerle tespit edilmekle beraber Gazeteci Yazar Sayın Mustafa YAZICI bakınız mahallemizin ismi konusunda neler demekte…
KARZİYA (KARZ): Asıl adı “ĞARZİYA”dır. “Ğar” Farsçada “Mağara” demektir. “Ziya” Arapçada “Işık” demektir. Biri Farsça, diğeri Arapçadır. Osmanlıca ikisi birleşerek “ĞARZİYA” olmuştur. “Işıklı Mağara şeklindeki yer” demektir. Halk onu zamanla “Karziya” şeklinde söyleyerek bu adı ortaya çıkartmıştır. Ğar “defne ağacı” manasına da gelir. Zaten defne buralarda eskiden çok daha fazla yetişirdi. Ğar, batı dillerindeki “Gar” olarak da bilinmektedir. O zaman “konaklamak yeri” demek hiçte yanlış olmasa gerek. İfade edilen her açıklama da doğrudur. Fakat yeni adının “Gökçekaya “ olması “Işıklı Mağara” ve “Işıklı Kaya” adıyla ne güzel uygundur. “Gökçe” kelimesi de “Göğe Benzer” demek değil midir aslında. Bazı yeni yer adları kitabında “Karziya” nın yanlış ve yabancı manalara çekilişi ilim dışı ve komiktir. Fakat, bu yazıda ifade edilen Osmanlıca belgede “KARZ” diye belirtilmesi de ayrı bir özelliktir ve çok düşündürücüdür. Çünkü; kelime Türkçe, Osmanlıca ve Farsça olmaktan çıkar Arapça olur. “Ödünç verilen ve Allah vergisi olan” manalarına gelir.
Bu bakımdan Karziyalılar (Gökçekayalılar) bizce memleketlerinin değerini bilmelidirler…
Trabzon İli Akçaabat İlçesi Kadastro Durumuna göre Trabzon İli Akçaabat İlçesi 1966 Yılında Kesinleşen Birimler kayıtları mahallemizin künyesini şöyle vermektedir.
| BELDE | BİRİM ADI | ESKİ ADI | MAH/KÖY | KADASTRO DURUMU | KESİNLEŞME TARİHİ |
| AKÇAKALE | GÖKÇEYAKA* | KARZİYA | MAHALLE | Tam İlanı Kesinleşti | 24.03.1966 |
*: Burada sehven “GÖKÇEKAYA” yerine “GÖKÇEYAKA” yazıldığı akla gelmektedir.
Doğu Karadeniz’deki yaklaşık 2500 köy adından sadece 16 adeti Rumca kelime olduğunu bizzat Rumca bilgisine itiraz kabul edilmez Fener Rum Lisesi Müdürü Niko Mavridis söylüyor.
Doğu Karadeniz bölgesindeki yedi ildeki yaklaşık 2500 köy içerisinde Rumca, Pontosça, Ermenice, Rusça, Gürcüce, Lazca, Arapça ve Farsça köy adı kelimeleri taramalarına göre mahalle bilgileri aşağıdadır:
| İLİ | İLÇESİ | ESKİ
KÖY ADI |
KÖY ADININ DİLİ | KÖY ADININ MANASI |
| Trabzon | Akçaabat | Karziya | Arapça | karz:borç alıp veren Karziya:borç alıp veren yer |
KÖY ADLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan belgeler, 16.yüzyılın ilk yarısında 106 köyün Akçaabat bucağına bağlı olduğunu gösteriyor Sicil-mahfuz defterinin 11 Muharrem 1252 (1836) günlü sayfasında da Akçaabat’a bağlı köy sayısının 126 oldu?ğu görülüyor. Bu köylerin önemli bir bölümü değişik zamanlarda Akçaabat’tan ayrılıp Trabzon’a ya da yeni kurulan ilçelere bağlandı. Bir bölümü de beldeleşen köylerin mahallesi konumuna girdi. Bugün Akçaabat ilçesine bağlı olan köy sayısı 50’dir.
İçişleri Bakanlığı’nın 25 Haziran 1958 gün ve 22105-7304 sayılı genelgesiyle ülkedeki Rumca ve Ermenice köy adları Türkçe adlarla değiştirildi. Arapça ve Farsça köy adlarıyla semt, mezra, yayla adları olduğu gibi kaldı. Köylerin eski ve yeni adları, köylerle ilgili bilgilerin içindedir.
Yöredeki yabancı yer adlarının değiştirilmesi için Akçaabat’a bağlı köylere ve mahallelere ilginç adlar önerilmiştir. Mahallemiz için önerilen ve verilen adlar şunlardır:
Köyün Adı: KARZİYA, Önerilen Ad: Dereköy, Verilen Ad: Gökçekaya
Kaynaklar:
[1]http://www.hasanduzgun.com/uzungol-de-isimler/anatomi-isimleriml.html
[2]http://kutuphane.tbmm.gov.tr:8088/2005/200506322.pdf
[3]http://www.e-tkbm.gov.tr/publisher/tkdurumilce.asp?ilceid=854
[4] http://www.e-tkbm.gov.tr/publisher/tkyilbirimdetay.asp?yili=1966&ilceid=854
[5]http://www.sugeldi.com/default.asp?part=yz&id=268&yazar=Serbest%20K%FCrs%FC
[6]http://www.karalahana.com/karadeniz/akcaabat-koy-adlari.htm
MAHALLE İLE İLGİLİ ÇEŞİTLİ BİLGİLER
Gökçekaya Mahallesi (Karziya) Hava durumu için;
http://hava.mirbig.net/tr/TR/61/743916_Karziya
Mahallemizin coğrafik bilgileri için;
http://www.traveljournals.net/explore/turkey/map/m1084190/karziya.html
Mahallemizin uydu görüntüsü için;
http://www.worldcitydb.com/karziya_-1084190.aspx
Google maps sitesinde ( http://maps.google.com ) “Karziya” olarak arama yapılırsa mahallemizin çevresindeki köyler bulunabiliyor. “Garziya” olarak arandığında Meksika’ da Garcia adında birkaç yer bulunuyor. Internet araştırmaları sonucunda sadece Yunanistan’ın Garziya, Thessaloniki, Kavala adında bir yeri olduğu yazışmalardan tespit edilmiştir.
MAHALLE ADINA YAPILAN İLK ÇALIŞMALAR
Forum sitesi; http://www.alibayir.com/Forum/forum_posts.asp?TID=1221
Web Sitesi; http://gokcekaya.4t.com/iletisim.html
Hazırlayanlar: Güngör Durdu ve Yaşar Kırcı